Τι είναι η ισχαιμία των κάτω άκρων και πώς δημιουργείται
Ως ισχαιμία κάτω άκρων ορίζεται η μείωση ή διακοπή της ροής του αίματος στα κάτω άκρα λόγω κάποιας βλάβης ή απόφραξης στις αρτηρίες που το τροφοδοτούν. Πρόκειται για μία επικίνδυνη κατάσταση που ειδικά στα τελευταία στάδια της μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε γάγγραινα ή απώλεια του μέλους που πάσχει.
Γενικά η ισχαιμία κάτω άκρων χωρίζεται σε 4 στάδια, ανάλογα με την σοβαρότητα της κατάστασης και το πόσο επικίνδυνη είναι για την υγεία του πάσχοντος μέλους αλλά και τη γενικότερη υγεία του ασθενούς.
Σημαντική η Έγκαιρη Διάγνωση από Εξειδικευμένο Ιατρό
Τα στάδια αυτά είναι:
- Στάδι
ο 1ο: Δεν παρουσιάζει συμπτώματα, παρά μόνο μετά από έντονη κόπωση - Στάδιο 2ο: Διαλείπουσα χωλότητα κατά τη βάδιση, ακόμα και στα λίγα μέτρα
- Στάδιο 3ο: Πόνος ηρεμίας ή άλγος αναπαύσεως που επιδεινώνεται στην κατάκλιση
- Στάδιο 4ο: Γάγγραινα του πάσχοντος σκέλους
Αίτια ισχαιμίας κάτω άκρων
- Χρόνια στένωση των αρτηριών των άκρων η οποία προοδευτικά επιδεινώνεται και καταλήγει σε απόφραξη της αρτηρίας
- Η αρτηριακή εμβολή όπου θρόμβος πηγμένου αίματος από τη καρδιά μεταφέρεται με την κυκλοφορία στα κάτω άκρα και αποφράσσει κάποια αρτηρία. Εμβολή μπορεί να έχουμε και από υλικό ανευρύσματος κοιλιακής αορτής ή λαγονίου ή ιγνυακής αρτηρίας (αθηροεμβολισμός)
- Θρόμβωση. Σε ήδη ανεπτυγμένη αθηρωματική πλάκα μιας αρτηρίας των κάτω άκρων αναπτύσσεται πάνω της θρόμβος, ο οποίος την αποφράσσει 100%
- Τραυματισμός. Αιφνίδια διακοπή της ζωής του αίματος στο πόδι από κάποιον εξωτερικό παράγοντα
- Σύνδρομο διαμερίσματος: εξωτερική πίεση και αποκλεισμός των αγγείων συνήθως κάτωθεν του γόνατος από εκτεταμένο οίδημα της περιοχής με υψηλή τάση
Συμπτώματα
- προοδευτικά αυξανόμενος πόνος στο πάσχον σκέλος κατά τη βάδιση ο οποίος επιδεινώνεται ακόμα και σε λίγα μέτρα βάδισης
- πόνος το βράδυ κατά τη κατάκλιση κυρίως στα δάκτυλα ή την πτέρνα
- αδυναμία στο πάσχον μέλος
- τροφικές αλλοιώσεις – ατροφία
- αίσθημα ψυχρότητας στο πάσχον μέλος και γάγγραινα δακτύλων ή πτέρνης
- Σε περιπτώσεις οξείας ισχαιμίας, αιφνίδια και προοδευτική απώλεια της αισθητικότητας και της κινητικότητας του πάσχοντος σκέλους.
Διαγνωστικός έλεγχος
- κλινική εξέταση
- έλεγχος της ζωής των άκρων με doppler
- triplex αγγείων των άκρων
- μαγνητική τομογραφία
- ψηφιακή αγγειογραφία
Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία
Συντηρητική αντιμετώπιση
Περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα αντιαιμοπεταλιακών και αγγειοδιασταλτικών φαρμάκων και πραγματοποιείται είτε όταν είναι πολύ νωρίς για χειρουργείο είτε σε περιπτώσεις χρόνιων και παραμελημένων καταστάσεων που δεν επιδέχονται χειρουργικής αντιμετώπισης.
Χειρουργική θεραπεία
Περιλαμβάνει την ανοιχτή χειρουργική επέμβαση κατά την οποία συνήθως γίνεται κάποια αρτηριακή παράκαμψη (by pass) ξεπερνώντας με αυτόν τον τρόπο το σημείο στο οποίο έχει αποφραχτεί η αρτηρία. Υπάρχουν περιπτώσεις που μία απλή διατομή της αρτηρίας και καθαρισμός της αρκεί για να επαναιματωθεί το σκέλος.
Αγγειοπλαστική με stent
Κατά την αγγειοπλαστική με stent, με ειδικούς καθετήρες φτάνουμε στο σημείο της απόφραξης μιας αρτηρίας και με ειδικούς ενδαγγειακούς νάρθηκες (stent) ή διαστολή με μπαλόνι ξανανοίγουμε την αρτηρία που έχει αποφραχθεί. Η αγγειοπλαστική μπορεί να γίνει από την κοιλιακή αορτή, τις λαγόνιες έως τις αρτηρίες των κάτω άκρων.
Συχνές Ερωτήσεις
Τι είναι ο σφυροβραχιόνιος δείκτης;
Ο σφυροβραχιόνιος δείκτης μετράται από τον γιατρό και υποδεικνύει το βάρος της ισχαιμίας του σκέλους. Στην ουσία συγκρίνεται η συστηματική αρτηριακή πίεση με την πίεση του πάσχοντος σκέλους.
Πως μπορώ να προλάβω την απόφραξη των αρτηριών;
- Διακοπή του καπνίσματος
- Σωματική άσκηση
- Ελάττωση του stress
- Έλεγχος του σακχάρου και των λιπιδίων του αίματος
- Πρόσληψη τροφών πλούσιες σε φυτικές ίνες και βιταμίνες
- Ελάττωση της κατανάλωσης του ζωικού λίπους
Πόσο εύκολο είναι να χάσει το πόδι του κάποιος που έχει αθηροσκλήρωση;
Γενικότερα ισχύει ότι όσο πιο παραμελημένη είναι μία κατάσταση ισχαιμίας σε ένα σκέλος τόσο πιο εύκολο είναι να χαθεί και το σκέλος αυτό. Δηλαδή η έγκαιρη διάγνωση και σωστή αντιμετώπιση από την αρχή ενός σκέλους που παρουσιάζει συμπτώματα, είναι ευεργετική για το μέλλον του σκέλους αυτού.
Οι παραμελημένες καταστάσεις ισχαιμίας οι οποίες συνήθως δεν επιδέχονται χειρουργικής αντιμετώπισης καταλήγουν συνήθως σε γάγγραινα και ακρωτηριασμό.